DORDRECHT – Het Nederlands Centrum voor Volkscultuur en Immaterieel Erfgoed (VIE) maakte maandag bekend dat de cultuur van het pijproken op de Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed in Nederland is geplaatst. Dat gebeurde door de ondertekening van het officiële certificaat door Cor Crans, voorzitter van de Nederlandse Federatie voor Pijprokers, en burgmeester Brok.
De eerste berichten over het roken van een pijp in Europa komen uit Engeland en dateren van rond 1570. In de jaren negentig van de zestiende eeuw introduceerden Engelsen, soldaten in het Staatse leger, het pijproken in Holland. Ook het ambacht van pijpmaken verspreidde zich. Zo’n veertig jaar later was het roken algemeen geaccepteerd en had de pijp zijn vaste vorm gekregen. De luxe van de verfijnde en uitgebalanceerd vormgegeven Goudse pijp sloot in de achttiende eeuw naadloos aan bij de luxe die de roker zich in de Pruikentijd wenste te veroorloven. In die tijd ging het vooral om genieten en het pronken met een hoogwaardige pijp.
De cultuur van pijproken wordt volgens pijprokers, anders dan het roken van sigaretten, gekenmerkt door rust, zorgvuldigheid en duurzaamheid, waarbij kwaliteit en genieten samengaan. Het roken van een pijp is voor alle rangen, standen en geslachten. Al in de achttiende eeuw rookten ook vrouwen uit alle lagen van de bevolking pijp. Het pijproken vergt een speciale vaardigheid, waarbij kennis over het onderhoud van de pijp, het kiezen van de juiste tabak en het op de juiste manier roken door ervaren pijprokers doorgegeven wordt aan beginners.
Pijproken heeft door de eeuwen heen soms ook een politieke of culturele betekenis gehad. Een voorbeeld daarvan is de Oranjepijp, die in de zeventiende eeuw gerookt werd door aanhangers van het koningshuis, de Orangisten. Zo’n Oranjepijp of Koningspijp is onlangs nog in Dordrecht aangeboden op Koningsdag. De Nederlandse Federatie voor Pijprokers ziet de cultuur van het pijproken als lifestyle, als middel om je als individu te onderscheiden.
De cultuur van het pijproken heeft nu een plaats gekregen op de Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed in Nederland. Het samenstellen van deze inventaris vloeit voort uit de ratificatie van het UNESCO Verdrag ter Bescherming van Immaterieel Cultureel Erfgoed. De samenstelling van de Nationale Inventaris wordt gecoördineerd door het Nederlands Centrum voor Volkscultuur en Immaterieel Erfgoed.
